قانون مالیات؛ پزشکان و دندانپزشکان بخوانند

طبق قانون هر کشور، شهروندان دارای حقوقی هستند که دولت وظیفه دارد آن ها را برآورده کند. جاده سازی، ایجاد فضای سبز، تعمیرات، برقراری امنيت، ارائه خدمات شهری، آموزشی و خدمات امدادی و رفاهی تنها بخشی از این وظايف دولت در برابر مردم است.  اما هزینه های آن از کجا تامین می شود؟ در بسياري از کشورها از جمله ایران، شهروندان در مقابل حقوق و خدماتی که از دولت دريافت می کنند وظايفی را هم بر عهده دارند که پرداخت ماليات به عنوان تامين کننده منابع مالی خدمات دولتی يکی از اصلی ترين آن ها محسوب می شود.

مالیات بر درآمد پزشکان و دندانپزشکان

پزشکان و دندانپزشکان یکی از پردرآمدترین اقشار جامعه هستند و طبق ماده یک قانون مالیات ایران مانند سایر مشاغل، مشمول پرداخت مالیات هستند. در دهه اخیر ایران، پرداخت مالیات و پرکردن اظهارنامه مالیاتی رواج زیادی پیدا کرده است اما هنوز هم برخی افراد و مشاغل به دلیل عدم اطلاع کافی از شرایط و قوانین مالیاتی، مشمول جریمه های سنگینی می شوند. در این مقاله تلاش کرده ایم تا صفر تا صد قوانین مالیاتی پزشکان و دندانپزشکان را جمع آوری کرده و در اختیار شما قرار دهیم.

سازمان مالیات برای راحت تر شدن سیستم محاسبه و پرداخت مالیات، پزشکان را در دسته های مختلف از نظر نوع فعالیت آن ها تقسیم بندی کرده است. 

• مالیات پزشکان قراردادی: این نوع مالیات شامل پزشکانی می شود که برای انجام جراحی یا فعالیت خاصی به بیمارستان یا کلینیکی می روند. این موضوع به این معناست که قراردادی بین پزشک و آن بیمارستان بسته شده است. در این حالت بیمارستان موظف است از هر فیش حقوقی پزشک، 10 درصد کم کرده و به سازمان امور مالیات پرداخت کند. 
• مالیات بر درآمد حقوق: پزشکانی که به صورت دائم با یک کلینیک یا بیمارستان همکاری می کنند و از آن جا درآمد کسب می کنند، در این دسته قرار می گیرند. 
• مالیات بر درآمد مشاغل: مالیات بر درآمد مشاغل در واقع مالیات آن دسته از پزشکانی است که به صورت مستقل دارای درآمد هستند و از طریق مطب خصوصی و یا کلینیک های خصوصی در آمد دارند. این دسته از پزشکان موظف هستند تا به تشکیل پرونده مالیاتی و ثبت اظهار نامه مالیاتی در سامانه امور مالیاتی کشور اقدام کنند.

ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی به چه صورت است؟

همه صاحبین مشاغل از جمله پزشکان و دندانپزشکان مستقل بایستی ظرف حداکثر چهار ماه از تاریخ شروع فعالیتشان اقدام به ثبت نام در نظام مالیاتی کنند. با الکترونیکی شدن تمام مراحل ثبت نام، حضور پزشک در محل اداره امور مالیاتی مربوطه جهت تکمیل ثبت نام و تشکیل پرونده و سایر کارها ضرورتی ندارد و تمام فرآیندها باید به صورت الکترونیکی و از راه دور انجام شوند. برای این کار باید به وب سایت "Intamedia" مراجعه کنید و طبق مراحل زیر پیش روید:

مرحله اول: پیش ثبت نام الکترونیکی

در این مرحله اطلاعات اولیه در مورد فعالیت اقتصادی خود را وارد سایت می کنید. این اطلاعات به صورت آنلاین بررسی شده و ظرف 30 دقیقه یک پیام کوتاه برای شما ارسال خواهد شد. 

مرحله دوم: ثبت نام الکترونیکی

در این مرحله از شما اطلاعات تکمیلی در مورد فعالیتتان مانند اطلاعات افراد، شعب، فعالیت ها و ... گرفته خواهد شد و در سیستم ثبت می شود.

مرحله سوم: راستی آزمایی اطلاعات وارد شده

در این مرحله، اطلاعات شما توسط اداره مالیاتی کشور بررسی و تایید اعتبار می شوند و سپس شما وارد مرحله نهایی می شوید. 

مرحله چهارم: مرحله نهایی

اکنون شما مشمول تمام خدمات این سازمان هستید و با استفاده از کد کاربری خود می توانید وارد پنل کاربری شوید. 

مالیات بر درآمد پزشکان و دندانپزشکان (مالیات بر درآمد مشاغل) چگونه محاسبه می شود؟

منظور از درآمد مشاغل پزشکی در این بخش، درآمدی است که پزشکان و دندانپزشکان و سایر شاغلین حوزه پزشکی از طریق اشتغال به حرفه تخصصی خود به دست می آورند. به طور مثال پزشکی که مطب دارد و یا دکتر داروساز که داروخانه تاسیس کرده است و از این طریق درآمدی به دست می آورد، باید مالیات آن را به دولت بپردازد.

به موجب مقررات مندرج در فصل چهارم قانون مالیات های مصوب سال 1367، صاحبان بیمارستان، زایشگاه، آسایشگاه، تیمارستان و درمانگاه و همچنین صاحبان آزمایشگاه و لابراتوار و نظایر آن ها اعم از طبی و غیر طبی و صاحبان رادیولوژی و فیزیوتراپی و موسسات بهداشتی و هم چنین پزشکان و دندانپزشکانی که دارای مطب هستند، وظیف دارند اظهار نامه مالیاتی مربوط به درآمد مشاغل خود را در یک سال مالیاتی با تراز نامه و حساب سود و زیان متکی به دفاتر قانونی به دفتر ممیزی مالیاتی که مامور وصول مالیات این گونه مشاغل است ارائه داده و بر اساس آن مالیات خود را پرداخت کنند. مالیات بر مشاغل قشر پزشکی از سه طریق دفاتر قانونی، دستگاه های کارتخوان و اظهارنامه مالیاتی محاسبه می شود. 

لازم به ذکر است که محاسبه مالیات پزشکان هیچ ارتباطی با میزان تخصص و رتبه عملی آن ها ندارد و مالیات آن ها صرفا بر میزان درآمد آن ها محاسبه می شود.

دفاتر قانونی چیست؟

دفتر قانونی که دارندگان مشاغل پزشکی مکلف به تنظیم و نگهداری آن هستند به “دفتر درآمد و هزینه” معروف هستند که این دفاتر باید قبل از شروع هر سال، تهیه و به مهر و امضا (پلمپ) حوزه مالیاتی مربوطه برسند. این دفاتر باید دارای ویژگی های زیر باشند:

• دفتر باید مرتب و بدون تراشیدگی و قلم خوردگی نوشته شود و در صورت بروز اشتباه تصحیح آن مانعی ندارد.

• درآمد روزانه ممکن است به طور تفکیک یا یک جا، در دفتر ثبت شود ولی تعداد مراجعین با حق ویزیت و یا بدون حق ویزیت، عیادت در منزل یا بیمارستان ها، زایمان، تعداد بیماران قراردادی از قبیل بیمه و غیره به ترتیب عناوین مذکور باید ثبت شوند.
• تمام هزینه های مطب از قبیل آب و برق و تلفن و کرایه محل و … باید با استناد به اسناد و مدارک بوده و حتما به طور روزانه و به تفکیک در دفتر ثبت شوند. تاخیر ثبت هزینه ها در دفتر فقط به مدت متناسب و موجه قابل قبول خواهد بود.

تکلیف پزشکان و دندانپزشکان در برابر دفاتر قانونی چیست؟

صاحبان مشاغل براساس شاخص ها و معیارهایی از قبیل نوع و حجم فعالیت به سه گروه تقسیم می شوند:

گروه اول: پزشکان و دندانپزشکانی که در این دسته قرار می گیرند، مکلف به نگهداری دفاتر روزنامه و کل یا سایر دفاتر حسب مورد دستی یا ماشینی (مکانیزه- الکترونیکی) متکی به اسناد و مدارک می‌ باشند.

گروه دوم: اشخاصی که در گروه دوم قرار می‌ گیرند، مکلفند برای هر سال مالیاتی اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود از جمله اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمدها و اسناد خرید کالا، خدمات و دارایی و سایر اسناد هزینه‌های انجام شده را به تفکیک و به ترتیب تاریخ وقوع هر یک از رویدادهای مالی نگهداری و صورت درآمد و هزینه خود را ماهانه تنظیم کنند.

گروه سوم: اشخاص این دسته برای هر سال مالیاتی اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود از قبیل اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمدها و اسناد خرید کالا و خدمات و سایر اسناد هزینه‌ های انجام شده را نگهداری و خلاصه درآمد و هزینه سالانه خود را براساس آن تنظیم نمایند.

دستگاه کارتخوان چیست؟

امروزه در کنار دفاتر قانونی، برای مشاغل پزشکی و دندانپزشکی، از راه دیگری برای محاسبه مالیات استفاده می کنند. دستگاه های پوز (POS) یا کارتخوان با اتصال مستقیم به سیستم مالیاتی کشور، میزان درآمد را مشخص کرده و روند تعیین مالیات را سرعت بخشیده اند. امروزه پزشکان در صورت استفاد نکردن از دستگاه های کارتخوان متهم به پرداخت نکردن مالیات و فرار مالیاتی خواهند بود و با قوانین فرار مالیاتی مواجه می شوند. با توجه به فرار مالیاتی پزشکان قوانین مالیاتی سال 1400 _ 1401 دستخوش تغییرات بسیار زیادی شد، به طوری که امروزه یکی از مهم ترین دغدغه های پزشکان کشور پرداخت مالیات است.

اظهارنامه مالیاتی چیست؟

ارسال اظهار نامه مالیاتی هم یکی از تکالیف پزشکان مشمول مالیات هست مانند دیگر صاحبان مشاغل که در پایان سال مالیاتی موظف به ارسال اظهار نامه مالیاتی هستند. نحوه پر کردن و ارسال اظهار نامه پزشکان با اظار نامه سایر مشاغل یکسان هست و تفاوتی ندارد. لازم به ذکر هست که پزشکان موظف هستند تا قبل از به سر رسیدن زمان ارسال اظهار نامه مالیاتی، اظهار نامه مالیاتی خود رو به سازمان امور مالیاتی ارائه کرده تا جریمه پرداخت مالیاتی برای آن ها تعیین نشود. ضمنا صاحبان بیمارستان ها، آسایشگاه ها، آزمایشگاه ها، و سایر فعالان حوزه پزشکی هم باید اظهارنامه مالیاتی ارائه کنند. برای پر کردن اظهار نامه مالیاتی می توانید به سامانه امور مالیاتی کشور مراجعه کنید و اظهار نامه خودتون رو ثبت و تکمیل کنید.

پس از تسلیم دفاتر قانونی، اطلاعات دستگاه کارتخوان و اظهارنامه به اداره مربوطه، میزان درآمد محاسبه شده و مقدار مالیات مشخص خواهد شد. مقدار مالیات از طریق فرمول زیر به دست می آید:

(استهلاكات + هزینه های قابل قبول) –  (سایر درآمدها + فروش کالا و خدمات ) = درآمد مشمول مالیات

به طورکلی پزشکان و دندانپزشکان نیز مانند سایر شاغلین در قبال سازمان مالیات کشور وظایف و مسئولیت هایی دارند. خلاصه این وظایف عبارتند از:

• پلمپ دفاتر قانونی
• ارائه لیست بیمه کارکنان
• ارائه اسناد کسر مالیات تکلیفی
• استفاده از دستگاه های کارتخوان
• ارائه فهرست مالیات حقوق کارکنان
• تهیه و تنظیم قرارداد با مراکز درمانی
• ارائه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی
• ثبت نام و تشکیل پرونده در سامانه مالیاتی

کلام آخر

سازمان مالیاتی کشور پزشکان و دندانپزشکان را فارغ از حوزه فعالیت و میزان تخصص آن ها، مانند شاغلین سایر حوزه ها، مشمول پرداخت مالیات می داند. برای محاسبه میزان مالیات آن ها نیاز است که در مورد دستمزد و درآمد آن ها شفاف سازی صورت بگیرد. برای این کار نیاز است که دفاتر قانونی، اظهارنامه های مالیاتی و دستگاه های کارتخوان در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار بگیرند. به یاد داشته باشید که عدم اطلاع از قانون، دلیلی بر عدم رعایت آن نیست. بنابراین در صورتی که اطلاعات کافی نداشته و در بحث مالیاتی کار درست را انجام ندهید، به فرار مالیاتی متهم شده و جریمه های سنگینی برایتان بریده می شود. امیدواریم که این مقاله برایتان مفید بوده باشد. ممنون که با ما همراه بودید. برای مطالعه مقالات بیش تر به آکادمی یونیت مراجعه کنید.