برای اولین بار در جهان؛ انتقال خون آزمایشگاهی به بیماران

در نخستین آزمایش‌‌های بالینی که احتمالا درمان بیماران دارای گروه‌ خونی‌های نادر یا بیماری سلول داسی‌ شکل را دگرگون خواهد کرد، خون تولید‌شده در آزمایشگاه به دو داوطلب تزریق شد. این سلول‌های خونی آزمایشگاهی با رشد سلول‌های بنیادی اهداکنندگان به وجود آمدند و آن‌ها را به میزان حدود ۵ تا ۱۰ میلی‌لیتر (تقریبا یک تا دو قاشق چای خوری) به داوطلبان تزریق کردند. این کار برای بررسی طول عمر سلول‌ های رشدیافته در آزمایشگاه در مقابل تزریق گلبول‌ های قرمز استاندارد از همان اهداکننده انجام شد. انتظار می‌ رود سلول‌ های خونی رشدیافته در آزمایشگاه نسبت به گلبول‌ های قرمز اهدایی استاندارد، عملکرد بهتری داشته باشند چون سلول‌ های خونی ساخته‌شده تازه‌اند؛ به این ترتیب، بیمارانی که به طور منظم به خون نیاز دارند، ممکن است به دفعات، به تزریق خون نیاز پیدا نکنند.

اشلی توئی، استاد زیست‌شناسی سلولی دانشگاه بریستول و مدیر واحد خون و پیوند ان‌آی‌اچ‌آر (NIHR) در فراورده‌های گلبول قرمز، گفت: «این آزمایش دشوار و هیجان‌انگیز پیشرفتی مهم در تولید خون از سلول‌های بنیادی است.»

اگر سلول‌های ساخته‌شده طولانی‌ تر در بدن بمانند و بیماران کمتر به تزریق خون نیاز پیدا کنند، این به کاهش بار آهن ناشی از تزریق مکرر خون منجر می‌شود؛ همان چیزی که عوارض جدی به بار می‌آورد. سدریک قوارت، استاد پزشکی انتقال خون و مشاور خون‌شناسی دانشگاه کمبریج و خون و پیوند ان‌اچ‌اس‌بی‌تی (NHSBT)، گفت: «امیدواریم گلبول‌های قرمز رشد یافته آزمایشگاهی ما بیشتر از گلبول‌های اهداکنندگان خون دوام بیاورند.»

«اگر آزمایش ما که اولین آزمایش جهان است، موفقیت‌آمیز باشد، معنایش این است بیمارانی که اکنون به تزریق طولانی و منظم خون نیاز دارند، در آینده کمتر به تزریق خون احتیاج خواهند داشت و این به تغییر شیوه مراقبت از آن‌ها کمک می‌کند.»

اهداکنندگان پایگاه اهدا خون ان‌اچ‌اس‌بی‌تی برای این آزمایش خون اهدا کردند و سلول‌های بنیادی را از خون آن‌ها گرفتند. سپس این سلول‌های بنیادی را در آزمایشگاهی در واحد درمان‌های پیشرفته ان‌اچ‌اس‌بی‌تی در بریستول، برای تولید گلبول‌ قرمز رشد دادند. آن‌ها که خون دریافت کردند، اعضای سالم موسسه ملی پژوهش بهداشت و مراقبت (NIHR) اند. پیش‌بینی می‌شود دست‌کم ۱۰ داوطلب به فاصله دست‌کم چهار ماه، دو تزریق خون مختصر داشته باشند که یکی از گلبول‌ های قرمز رشدیافته در آزمایشگاه و دیگری از گلبول‌ های قرمز اهدایی استاندارد است. این به دانشمندان امکان می‌ دهد بررسی کنند که آیا گلبول‌های قرمز جوان ساخته‌ شده در آزمایشگاه بیشتر از سلول‌ های ساخته شده در بدن عمر می‌ کنند یا خیر.

دکتر فرخ شاه، مدیر پزشکی انتقال خون ان‌اچ‌اس‌بی‌تی گفت: «بیمارانی که باید تزریق خون منظم یا متناوب انجام بدهند، آنتی‌ بادی‌ هایی علیه گروه‌ های خونی مینور تولید می‌ کنند که یافتن خون اهدایی را که خطر واکنش احتمالی مهلک نداشته باشد، دشوارتر می‌ کند.»

«این پژوهش‌ که در جهان پیشتاز است، زمینه را برای ساخت گلبول‌ های قرمز خون فراهم می‌ کند و می‌ توان از آن برای انتقال ایمن خون به افراد مبتلا به اختلال‌ هایی مثل سلول داسی‌ شکل استفاده کرد. نیاز به اهدا خون عادی برای تامین گسترده خون به قوت خود باقی خواهد ماند. اما احتمال سودمندی این کار برای بیماران نیازمند به انتقال خون بسیار بالاست.»

قبل از استفاده بالینی از آن‌ها برای بیماران، باید آزمایش‌های بیشتری انجام شود. اما دانشمندان توضیح دادند که این پژوهش گامی مهم به سوی آینده استفاده از گلبول‌های قرمز تولیدشده برای بهبود درمان بیمارانی با گروه‌های خونی نادر یا افرادی با نیازهای پیچیده انتقال خون خواهد بود.

محققان این آزمایش بالینی را یک "پیشرفت مهم" خواندند. 

منبع: وب سایت رسمی دانشگاه کمبریج