در آزمایشگاه به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟ بخش اول

هرگونه لوازم و وسایلی که نقش عمده ای در پیش برد فعالیت های آزمایشگاهی دارند، در دسته تجهیزات آزمایشگاهی قرار می گیرند. عدم وجود این تجهیزات در فضا می تواند سبب مختل شدن کار و حتی به خطر افتادن جان کارکنان شود. همین امر باعث شده تا انتخاب مهم ترین تجهیزات آزمایشگاهی، به اصلی ترین دغدغه راه اندازی و شروع کار در آزمایشگاه تبدیل شود.

بدیهی است که مجموعه لوازم آزمایشگاهی شامل لیست جامعی از تجهیزات می شود؛ ولی در این بین، وجود برخی از این لوازم در آزمایشگاه نسبت به سایر تجهیزات الزامی و ضروری هستند. لوازمی که در ادامه به معرفی آن ها پرداخته ایم را می توان به نوعی از اصلی ترین تجهیزات آزمایشگاهی دانست. تعداد این وسایل و ابزار به حدی زیاد است که در یک مقاله نمی گنجد؛ بنابراین در بخش دوم این مقاله حتما با ما همراه شوید. 

 آب مقطرگیری و دیونایزر (Deionizer & Water distiller)

ابتدا بیایید با مفهوم آب مقطر و آب دیونیزه آشنا شویم. آب مقطر یکی از حلال ترین مایعاتی است که در هر آزمایشگاهی وجود دارد و تولید آن با هزینه های بالایی امکان پذیر است. برای تولید آب مقطر یک واکنش فیزیکی اتفاق می افتد. به این صورت که آب سخت در اثر گرما به بخار تبدیل شده و سپس با سرما دیدن بخار، آب مقطر خواهیم داشت. آب مقطرگیری دستگاهی است که در آزمایشگاه با آن آب مقطر تهیه می کنند که به آن، آب فوق خالص هم گفته می شود. با استفاده از این دستگاه 95 درصد از املاح و مواد معدنی مانند نیترات، مواد شیمیایی، مواد آلی، سولفات، سدیم، باکتری ها، آلاینده های زیستی و ویروس ها را می توان از آب حذف کرد. 

تفاوت آب مقطر و آب دیونیزه چیست؟

در این جا لازم دانستیم تا تفاوت میان آب مقطر و آب دیونیزه را بیان کنیم. برخلاف آب مقطر، آب دیونیزه با یک واکنش شیمیایی تولید می شود. در این فرایند با استفاده از رزین ها، ابتدا یون های هیدروژن و هیدروکسید را با مواد معدنی مبادله کرده و سپس با ترکیب مجدد این یون ها مولکول های آب را تشکیل می دهد. در آب دیونیزه تقریبا تمام مواد معدنی حذف می شود.

منبع: مقاله ?What is the difference between distrilled water and deionised water وب سایت chemicals در تاریخ 27 مارس 2018

دستگاه آب مقطرگیری چگونه کار می کند؟

در مرحله اول باید آب سخت را داخل مخزن دستگاه که از جنس فولاد ضد زنگ است، بریزیم. سپس درجه حرارت دستگاه را به توان 1000 تا 1500 وات رسانده تا بخار تشکیل شود. بخارهای ایجاد شده وارد خنک کننده دستگاه می شوند که جنس خنک کننده نیز از فولاد ضد زنگ است. بخار با گذر زمان خنک شده و تبدیل به آب مقطر می شود. به همین سادگی! در نهایت پس از این که بیش تر آب دستگاه به بخار تبدیل شد، عنصر گرما دهنده به وسیله ی سوئیچ شناور خاموش می شود .
در برخی از دستگاه ها برای خنک کردن بخار از هوا و در برخی دیگر از آب ورودی استفاده می شود. 

دستگاه دیونایزر آزمایشگاهی چگونه کار می کند؟

منظور از آب خالص دیونایزر، آب خالص تر از آب مقطر، آب بدون یون و یا آب با هدایت الکتریکی 1 میکروزیمنس* (Ultra-Pure Water) می باشد که این پروسه با استفاده از رزین های مبادله یونی ممکن می شود.

*واحد هدایت الکتریکی آب مو بر سانتی متر (mho/cm) است که زیمنس نیز گفته می شود. برای بزرگتر شدن و ملموس شدن بهتر این عدد ، آن را یک میلیون بار کوچک میکنند و از واحد میکرو مو بر سانتی متر (µmho/cm) استفاده می شود که میکروزیمنس نیز به آن گفته می شود .

آب مقطرگیری یک بار تقطیر برند ویژن آزما البرز

آب مقطرگیری دوبار تقطیر برند ویژن آزما البرز

دیونایزر آزمایشگاهی هستاران طب

رزین تصفیه آب 25 لیتری برند واهب

انواع دستگاه آب مقطرگیر

دستگاه یک بار تقطیر: این نوع از آب مقطرگیر از جنس فولاد ضد زنگ بوده و دارای ظرفیت 4 لیتر بر ساعت است. این دستگاه برای خنک کردن کندانسور خودش نیازمند 40 لیتر آب است.

دستگاه دوبار تقطیر: دستگاه دوبار تقطیر فاقد مخزن ذخیره و کنترل اتوماتیک درجه آلودگی است. کندانسور این دستگاه در مرحله اول از جنس فولاد و در مرحله دوم جنس آن از شیشه است. دستگاه دوبار تقطیر برای خنک کردن کندانسور نیاز به 120 لیتر آب دارد.

دستگاه جریان بالا: این دستگاه می تواند دارای یک یا دو مخزن باشد. دستگاه جریان بالا قادر است در هر دقیقه 40 لیتر آب مقطر تولید کند. از مزایای دیگر این دستگاه باید به توانایی آن در از بین بردن آلودگی های شیمیایی با روش اسمز معکوس و یون زدایی نام برد که با کمک اشعه ماورا بنفش انجام می شود.

دستگاه حاوی آب فوق خالص: این دستگاه یکی از با ارزش ترین تجهیزات آزمایشگاه های صنایع نیمه هادی، کارخانه ای و تحقیقاتی به شمار می آید. این دستگاه توانایی از بین بردن آلایندگی های شیمیایی و باکتری های موجود در آب، توسط یون زدایی و اسمز معکوس را دارد. با تاباندن اشعه ماورا بنفش کلیه باکتری های باقیمانده در DNA و RNA آب از بین خواهند رفت.

مزایای استفاده از دستگاه آب مقطرگیری

• آب سالم را تضمین می کند:استفاده از این دستگاه تمام باکتری ها و ذرات مضر آب را از بین برده و امکان ابتلا به بیماری از طریق آلودگی های آب را به صفر می رساند. 
• کاربرد گسترده ای دارد: از این دستگاه در داخل منزل، آزمایشگاه های کوچک و صنایع بزرگ تر استفاده می شود. 
• گران ولی به صرفه: در نگاه اول ممکن است هزینه ای که برای این دستگاه متحمل می شوید زیاد باشد اما به مرور زمان متوجه می شوید که شاید یکی از بهترین سرمایه گذاری های عمرتان کرده باشید. 

منبع: مقاله ?What is a Water Distiller and How Does It Work وب سایت freshwatersystems در تاریخ 15 اکتبر 2019

میکروسکوپ (Microscope)

یکی از اساسی ترین وسایل موجود در آزمایشگاه ها میکروسکوپ ها هستند. میکروسکوپ ، از واژه های یونانی باستان Mikrós یا “کوچک” و Skopeîn یا “برای دیدن یا دیدن”، ابزاری است که برای مشاهده اجسام کوچک تر که چشم انسان نمی تواند ببیند. میکروسکوپ یک وسیله علمی است که برای مطالعه ساختارها و اجسام ریز استفاده می شود.

میکروسکوپ چگونه کار می کند؟

اساسی ترین میکروسکوپ هایی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرند، از مجموعه ای از لنزها استفاده می کنند که نور را جمع آوری، منعکس و متمرکز می کند و نمونه مورد بررسی قرار می گیرد. بدون وجود نور ، میکروسکوپ ها کار نمی کنند.

استفاده از لنزهای مختلف باعث بزرگنمایی جسم بدون تغییر در کیفیت تصویر تولید شده می شود. گذشته از بزرگنمایی لنز، تشخیص میدان دید میکروسکوپ نیز برای اندازه گیری دقیق اندازه نمونه بسیار مهم است. همچنین، اکثر میکروسکوپ ها دارای لنزهای دو چشمی هستند که از دو لنز و یک منشور برای تقسیم تصویر بر روی هر دو چشمی که در آن می بینید ، استفاده می شود.

در انتهای دیگر میکروسکوپ لنزهای عینی قرار دارند که وظیفه جمع آوری و تمرکز نور را بر عهده دارند. این لنزهای عینی دارای نقاط متفاوتی هستند که می توان با تنظیم قطعه چرخان دماغه میکروسکوپ به صورت یک جا از آن ها استفاده کرد.

ابزاری به نام چشمی با تغییر طول موج نوری که در دستگاه برای عملکرد آن استفاده می شود، جسم را بزرگ می کند. انواع مختلف چشمی وجود دارد که هر کدام قادر به انجام کارهای مختلف هستند. متداول ترین چشمی ها از فناوری جابجایی گاز برای تامین نور استفاده می کنند. انواع دیگر چشمی ها وجود دارند و بسته به نیاز آزمایش مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

شیکر (Shaker)

در آزمایشگاه ها از مخلوط کردن محلول ها به عنوان یک کاتالیزور استفاده می شود. عمل مخلوط کردن توسط وسیله ای به نام شیکر انجام می شود. 

دستگاه شیکر آزمایشگاهی در واقع مخلوط کن آزمایشگاهی است که انواع لوله ها مانند ارلن دارای محلول روی آن قرار می گیرد و با زاویه مناسب یا به حالت رفت و برگشتی در مدت زمان خاصی می چرخد تا حسابی مخلوط بشود. دستگاه شیکر برای تحقیقات آزمایشگاهی شیمی، زیست فناوری، زیست و … مناسب است. شیکرها بسته به نوع حرکتشان به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. انواع این حرکت ها عبارتند از حرکات دورانی، رفت و برگشتی، چرخشی، الاکلنگی، زاویه دار و لرزشی.

منبع: مقاله Different types of shakers in a laboratory وب سایت kalstein.us

کاربرد شیکرهای آزمایشگاهی

• سوسپانسیون باکتری (کشت باکتری)
• کشت سلول
• پاکسازی آلودگی
• فرآیند جداسازی
• هیبریداسیون
• مطالعه میزان حلالیت ماده

شیکر لوله آزمایشگاهی برند ویژن آزما البرز

شیکر میکروپلیت مدل PIT3.0 برند PIT

شیکر روتاتور مدل PIT10LO برند PIT

شیکر اوربیتالی سرعت پایین برند corning

شیکر اوربیتالی سرعت بالا برند Corning

شیکر ارلن بالن دیجیتال برند بهسان

شیکر پلیت برند corning

شیکر ارلن و بالن برند ورقا تجهیز

انواع شیکرهای آزمایشگاهی

شیکرها براساس وظیفه و عملکردی که دارند به دسته های مختلفی تقسیم می شوند.

• شیکر ورتکس (Vortex): این نوع شیکر دارای یک صفحه است که شیشه های آزمایش روی صفحه آن قرار می گیرند و با حرکت چرخشی محلول موجود مخلوط می شود. دستگاه شیکر ورتکس دارای دکمه ای جهت تنظیم سرعت است.
• شیکر صفحه ای (Platform): شیکر صفحه ای دارای یک صفحه مسطح است که روی میز یا کف قرار می گیرد که ظرف نمونه آزمایش هم روی آن قرار می گیرد. این نوع شیکر صفحه ای با حرکت رفت و برگشتی محلول را مخلوط می کند و در اندازه های مختلفی وجود دارد.
• شیکر بالن: دستگاه شیکر بالن دارای قدرت تحمل تا ده کیلوگرم محلول است. این دستگاه شیکر به صورت خطی و اوربیتالی محلول را به مدت طولانی و به طور یکنواخت مخلوط می کند. شیشه های زیادی در آن قرار می گیرد. این شیکر به صورت همزمان امکان حرکت دادن محلول ها را به صورت خطی و اوربیتالی دارد. این شیکر می تواند در تشخیص طبی، آزمایش های هماتولوژی، تحقیقات صنعتی و اهداف آموزشی به کار گرفته بشود.
• شیکر انکوباتور دار (Incubator): دستگاه شیکر انکوباتور دار یک شیکر است که با استفاده از انکوباتور امکان نگهداری محلول را در شرایط مناسب دمایی فراهم می کند. از مزایای این نوع شیکر می توان به تهیه اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز محیط کشت و رشد سلول ها اشاره کرد. شیکر انکوباتور می تواند محلول را در داخل محفظه مورد اطمینان مخلوط نماید.
• روتو شیکر (Rotoshaker): روتوشیکر که از انواع بسیار پرکاربرد شیکر می باشد دارای یک صفحه است که شیشه نمونه روی آن قرار می گیرد و سپس با حرکت های زاویه دار محلول مخلوط می شود. مهم ترین نکته در استفاده این شیکر وجود تنظیم کننده های سرعت و زاویه چرخش است.
• شیکر اوربیتالی (Orbital): این دستگاه شیکر قدرت چرخش با سرعت پایین را دارد. این شیکر اوربیتالی دارای صفحه ای است که لوله های آزمایش روی آن قرار گرفته و به صورت دورانی می چرخد. دارای دکمه ای جهت تنظیم قطر دوران، سرعت چرخش می باشد. این شیکر در محیط کشت میکروب کاربرد فراوانی دارد. می توان شیکر اوربیتالی را در یک انکوباتور قرار داده تا کمی عملکردش را ارتقا دهیم. شیشه های آزمایش معمولا توسط گیره ها و یا در برخی مدل های دیگرش توسط برچسب هایی نگهداری می شوند.

منبع: مقاله ?Laboratory Shakers: What Are They وب سایت wiltronics در تاریخ 4 می 2022

بن ماری (Bain Marie)

یکی دیگر از تجهیزات اساسی آزمایشگاه ها بن ماری یا "حمام آب (Water Bath)" است. 

برای بسیاری از واکنش‌های بیوشیمیایی، ایمونولوژیکی و خون شناسی نیاز است تا دما در محدوده‌ی دمایی خاصی قرار داشته باشد. به عنوان مثال اکثر آنزیم‌ ها به منظور فعالیت خود، به دمای 37 درجه‌ی سانتیگراد نیاز دارند و یا برای غیرفعال ساختن سیستم کمپلمان (complement) به دمای 56 درجه‌ی سانتیگراد نیاز است. 

بن ماری آزمایشگاهی تجهیزی است که با گرم کردن تدریجی و یکنواخت آب، شرایط مناسبی را برای انجام واکنش های شیمیایی مختلف فراهم می‌آورد. گستره‌ی دمایی اکثر بن ماری های آزمایشگاهی، معمولا در محدوده‌ی دمای اتاق (25 درجه سانتیگراد) تا 60 درجه‌ ی سانتیگراد قرار دارد. البته بن ماری هایی با توانایی ایجاد دمای 100 درجه‌ی سانتیگراد نیز وجود دارند که این نوع از بن ماری ها دارای یک پوشش با مشخصات خاص هستند.

بن ماری آزمایشگاهی مدل BM22 برند نور صنعت تجهیز فردوس

بن ماری جوش برند ورقا تجهیز

بن ماری سرولوژی آزمایشگاهی مارشال برند شیماز

بن ماری جوش سرولوژی با درب حلقوی برند شیماز

بن ماری جوش 15 لیتری ترموستاتیک با درب حلقوی 3 خانه برند شیماز

بن ماری جوش و سرلوژی برند بهسان

بن ماری از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟

بن ماری آزمایشگاهی دارای یک مخزن دو جداره‌ی استیل است که به خوبی عایق‌ بندی شده است. علاوه‌ بر این مخزن، بن ماری آزمایشگاهی شامل قطعات زیر نیز می‌ شود:

المنت: از المنت برای گرم‌کردن آب داخل بن ماری استفاده می‌شود. المنت‌ها دارای قدرت گرمایی متفاوتی هستند که بسته به حجم و گنجایش آب داخل بن ماری انتخاب می‌شوند. این بخش کاملا پوشیده و عایق است تا از تماس مستقیم الکتریسیته با آب جلوگیری شود.

دماسنج: به منظور اندازه‌گیری دمای آب، در بن ماری آزمایشگاهی یک دماسنج (ترمومتر) قرار داده می شود. این دماسنج می‌تواند آنالوگ و یا به صورت دیجیتال باشد.

ترموستات: به منظور تنظیم و تثبیت دمای آب موجود در مخزن انکوباتور آزمایشگاهی، از یک ترموستات استفاده می‌شود. با توجه به آن‌که به ازای هر یک درجه سانتی‌گراد تغییر دما، فعالیت آنزیم‌ها 10 درصد کاهش و یا افزایش می‌ یابد، بسیار مهم است تا بن ماری (حمام آب) دارای دقت دمایی بالایی باشد. به این منظور در بسیاری از بن ماری های جدید از سیستم میکروکنترلر به منظور تنظیم دمای آب مخزن استفاده می‌کنند.

همزن: به منظور انتشار یکنواخت گرمای تولید شده توسط المنت، معمولا از یک همزن به منظور به گردش درآوردن آب داخل مخزن بن ماری استفاده می‌ کنند. این همزن باعث می‌شود تا آب به گردش درآمده و دمای آب یکنواخت شود.

انواع بن ماری آزمایشگاهی

بن ماری سیرکولاتور (Circulating)

• قابلیت حفظ پایداری و ثبات دما
• ماسب برای آزمایشات آنزیمی و سلولی
• چرخش مداوم آب برای ثابت نگه داشتن دما
• کولینگ (Cooling) و هیتینگ (Heating) سریع
• مجهز به صفحه نمایش برای کنترل دما، تحت نظر داشتن حرارت و ...

بن ماری غیر سیرکولاتور (Non-Corculating)

• تمرکز بر روی جریان همرفتی گرما، نه آب
• کنترل کم تر بر روی دما

بن ماری شیکردار (Shaking)

• لرزش مداوم
• قابلیت استفاده برای رشد سلولی با لرزش های مداوم
• توانایی کنترل دما و میزان لرزش
• دقت بالا
• بی دردسر در تنظیمات دما
• شناساگری با دقت بالا و مناسب
• عملکردی قابل اطمینان
• دارای سیستم نوری برای دید بهتر هنگام کار

بن ماری دیجیتالی (digital)

• کنترل دیجیتالی دما
• توانایی تنظیم دما بین 32 تا 80 درجه سلسیوس
• سیستم آنالوگ ساده
• به صرفه
• کارکرد ساده
• دارای معایبی مانند دقت پایین
• قابل اعتماد تر از حمام آنالوگ

منبع: مقاله Water bath - Definition, Principle, Parts, Types, Procedure, Uses وب سایت thebiologynotes در تاریخ 24 آگوست 2022

نحوه کار با بن ماری آزمایشگاهی

ابتدا آب تقطیر شده یا دیونیزه رو داخل مخزن بن ماری بریزید. توجه کنید که سطح آب باید پایین تر از سطح آب جوش آمده باشد. سپس درب آن را ببندید و سپس فاکتورها را تنظیم کنید. اگر بن ماری شما دیجیتالی است که خیلی راحت می توانید آن را تنظیم کنید اما اگر از بن ماری آنالوگ استفاده می کنید باید پیچ تنظیم دمای آن را چرخانده و روی دمای مورد نظر بگذارید. حالا چند دقیقه زمان دهید تا بن ماری به دمای مورد نظرتان برسد. وقتی آب درون محفظه آماده بود، ماده مورد نظرتان را درون آن قرار داده و دوباره درب را ببندید. حالا نوبت به تنظیم زمان می رسد. بعد از پایان کار دستگاه، با دقت، سمپل (ماده مورد آزمایش) را از درون محفظه خارج کرده و دستگاه را خاموش کنید. 

منبع: مقاله ?What is a Laboratory Water Bath وب سایت biobase در تاریخ 29 اکتبر 2022

شوف بالن یا منتل (Heating Mantle)

منتل آزمایشگاهی یا شوف بالن وسیله ای برای حرارت دادن به ظروف شیشه ای مانند ارلن ها و ... است. این وسیله برای گرما دادن به انواع ظروف آزمایشگاهی اعم از شیشه ای، ته صاف، ته گرد و حتی آن هایی که از جنس فایبرگلس هستند استفاده می شود.

انواع شوف بالن یا منتل آزمایشگاهی

شوف بالن ها در دو نوع منعطف (Fabric) و غیرمنعطف (Rigid) ساخته می شوند. در نوع منعطف یا پارچه ای آن می توان هر شیشه ای با ابعاد مختلف قرار داد. این منتل ها که از جنس فلز ساخته می شوند، بیش تر در آزمایشگاه ها استفاده شده و می تواند دما را تا 450 درجه سانتی گراد تنظیم کند. شیشه هایی با ابعاد 50 تا 6000 میلی لیتر ظرفیت را می توان با این دستگاه حرارت داد. اما در نوع غیرمنعطف آن فقط می توان ظروفی با سایزهای از پیش تعیین شده را حرارت بدهیم. 

نوع معروف دیگری از هیترها یا منتل ها در آزمایشگاه وجود دارد که با نام استیرر (Stirrer) یا همزن شناخته می شود. این گرم کن های آزمایشگاهی دارای آهن ربا در زیر صفحه آلومینیومی است و دارای میله هم زن هم می باشد. در بسیاری از آزمایش ها و واکنش ها به خصوص در آزمایشگاه شیمی نیاز به ایجاد محیطی است که نیاز به حرارت و مخلوط کردن مواد به طور همزمان دارد. 

هیتر استیرر (هات پلیت همزن) چگونه کار می کند؟

روش کار با این دستگاه مانند سایر هیترها، ساده است و تنظیم دما توسط پیچ تنظیم دما انجام می شود. اگر واکنشی نیاز به هم زدن مداوم داشته باشد از یک آهنربای کوچک یا مگنت در داخل ظرف واکنش استفاده می شود و همزن را روشن می کنیم و مگنت با محیط مغناطیسی که در زیر ظرف ایجاد شده است، شروع به حرکت و چرخش می کند، سرعت این حرکت را می توان با کمک کم و زیاد کردن پیچ تنظیم سرعت میدان مغناطیسی دستگاه تغییر داد. لوازم حرارتی دیگری نیز مانند کوره و فور نیز تولید گرما می کنند، ولی هر کدام برای کار خاصی تخصصی هستند و برای حرارت مستقیم طراحی نشده اند تا واکنشی بر روی آن ها انجام شود.

منبع: مقاله All that you need to know about a heating mantle وب سایت scienceequip 

سانتریفیوژ (Centrifuge)

دستگاه سانتریفیوژ یکی از کوچک ترین و کاربردی ترین تجهیزات آزمایشگاهی است که وظیفه جدا کردن مواد تشکیل دهنده محلولات آزمایشگاهی را بر عهده دارد. این مواد بر اساس اندازه، چگالی، وسیکوزیته و ... از یکدیگر جدا می شوند. فرآیند این جداسازی بستگی به سرعت روتاری یا چرخاننده سانتریفیوژ دارد. 

دستگاه های سانتریفیوژ در اکثر آزمایشگاه و کلینیک ها مورد استفاده قرار می گیرد. اما بیش ترین کاربرد آن ها در آزمایشگاه های شیمی، بیوشیمی و کشت سلولی است. 

دستگاه سانتریفیوژ در نوع بسیار ساده تری برای اولین بار در سال 1800 میلادی برای جدا کردن خامه از شیر استفاده شد. 

دستگاه سانتریفیوژ امروزی چه کاری انجام می دهد؟ 

این دستگاه مواد داخل محلول را جدا می کند؛ جامد را از مایع، مایع از مایع و حتی گاز از مایع. دستگاه سانتریفیوژ در صورتی می تواند کارش را به نحو احسن انجام دهد که دو ماده محلول در هم چگالی های متفاوتی داشته باشند. اگر چگالی دو ماده بسیار به هم نزدیک باشد، این دستگاه به جای تکیه بر گرانش زمین، باید نیروی مضاعفی ایجاد کند. این دستگاه از موتوری برای ایجاد سرعت بالا استفاده می کند. سانتریفیوژهای آزمایشگاهی از روش‌های مختلفی به منظور جداسازی مواد از یکدیگر استفاده می‌کنند که از جمله‌ی این روش‌ها می توان به ایزوپیکنیک (تفاوت چگالی)، گرادیان چگالی و تشکیل رسوب اشاره کرد.

از جمله مولفه‌های مهم در یک سانتریفیوژ آزمایشگاهی، می توان به سرعت چرخش که با واحد دور در دقیقه (RPM) بیان  می شود و نیروی نسبی گریز از مرکز (RCF) اشاره کرد. درک تفاوت میان سرعت چرخش و نیروی نسبی گریز از مرکز، از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا دو روتور با قطرهای مختلف که با سرعت چرخش یکسانی می چرخند، نیروی نسبی گریز از مرکز متفاوتی تولید می‌کنند و بنابراین زمان مورد نیاز برای جداسازی یک نمونه‌ی یکسان، در این دو سانتریفیوژ متفاوت خواهد بود.

انواع سانتریفیوژهای آزمایشگاهی

• سانتریفیوژهای رومیزی (Small Bench Centrifuges): همانطور که از نام این دستگاه پیداست، ابعاد چندان بزرگی ندارد و بر روی میز آزمایشگاه ها جای می گیرد. میزان محلولی که این دستگاه می تواند پردازش کند زیاد نیست و انرژی سانتریفیوژ آن 3000 تا 7000 برابر نیروی جاذبه (G-Force) است. 
• سانتریفیوژهای یخچال دار ظرفیت بالا (Large Capacity): این نوع سانتریفیوژها دارای محفظه یخچال روتور دار هسستند. این محفظه قابل تعویض به هر سایز دیگری است. سانتریفیوژهای ظرفیت بالا تا 6500 برابر نیروی گرانش می توانند سانتریفیوژ کنند و دلیل سرعت کمتر آن ها طبعتا میزان محلول بیش تر قرار گرفته بر روی آن ها است. 
• سانتریفیوژهای یخچال دار سرعت بالا (High-Speed): این مدل نیز از نظر کاربرد مانند مدل ظرفیت بالا بوده با این تفاوت که می توانند با حداکثر سرعت 60،000 گرانش (g) سانتریفیوژ کنند. 
• سانتریفیوژهای اولترا (Ultra Centrifuges): در بین تمامی مدل ها، مدل اوترا بالاترین سرعت را با چیزی حدود 1،000،000 g (معادل 9800 کیلومتر بر ثانیه) را دارا می باشد.
• سرفیوژ و میکروفیوژ (Microcentrifuge): نسخه کوچک شده دستگاه سانتریفیوژ است و توانایی چرخش 1 الی 2 میلی لیتر خون را در سرعت های متفاوت دارد. 

سانتریفیوژ آزمایشگاهی 4000 دور در دقیقه برند شیماز

سانتریفیوژ یونیورسال برند ورقا تجهیز

سانتریفیوژ میکرو هماتوکریت برند هتساران طب

سانتریفیوژ برند هستاران طب

سانتریفیوژ دیجیتال برند ویژن آزما البرز

سانتریفوژ یونیورسال سری Premium 20000R دوربالا (یخچال‌دار) برند PIT

سانتریفیوژ 16 شاخه مدل HB207 برند بهسان

سانتریفیوژ 16 شاخه مدل HB190 برند بهسان

سانتریفیوژ با سرعت بالا برند corning

​​​​انواع روتورهای دستگاه سانتریفیوژ

در کنار انواع مختلف خود دستگاه، این روتور آن است که تعیین می کند سانتریفیوژ چه کاری را می تواند انجام دهد و چه قیمتی خواهد داشت. 

• روتورهای زاویه متغیر (Swinging bucket rotor): 

  در ساخت این نوع از روتورها از قطعات متحرک استفاده می‌ شود و بنابراین نسبت به روتورهای زاویه ثابت در تنش بیشتری قرار داشته و نیروی نسبی گریز از مرکز کمتری را ایجاد می‌ کنند. در روتورهای زاویه متغییر، توانایی استفاده از آداپتورهای متنوع‌تری وجود دارد و بنابراین استفاده از لوله‌ های نمونه با حجم‌ ها و شکل‌ های مختلفی امکان‌پذیر است.

• روتورهای زاویه ثابت (Fixed angle rotor): روتورهای زاویه ثابت دارای قطعه‌ی متحرکی نمی‌ باشند و نمونه در یک زاویه‌ی ثابت قرار گرفته و در همین زاویه به گردش درمی‌ آیند. این روتورها به دلیل عدم برخورداری از قطعه‌ ی متحرک، در معرض تنش کمتری قرار دارند و  توانایی رسیدن به سرعت‌های بالا را دارند.

منبع: مقاله ?What Is A Centrifuge & What Does It Do in a Lab وب سایت excedr در تاریخ 16 دسامبر 2020

اسپکتروفتومتر (Spectrophotometer)

دستگاهی می باشد که شدت نور را به صورت تابعی از طول موج اندازه گیری می نماید. اساس کار این دستگاه این گونه می باشد که با تابش الکترو مغناطیسی باعث جذب مواد شده و از روی شدت جذب هر ماده مقدار ماده یا همان غلظت ماده تعیین خواهد شد. این دستگاه امکان این را نیز دارد که غلظت ای فوق العاده کوچک را نیز اندازه گیری نماید. بنابراین در تجزیه و تحلیل عنصرهای مولکولی همانند DNA و RNA نیز کاربرد دارد. بنابراین کاربرد اصلی آن در آزمایشگاه بیوشیمی می باشد. به ویدیو زیر دقت کنید.

منبع: مقاله Spectrophotometer: Principle, Parts, Types, and Uses  وب سایت microbeonline در تاریخ 19 آگوست 2022

اجزای تشکیل دهنده اسپکتروفتومتر 

• منبع نور یا لامپ: نقش منبع نور در دستگاه اسپکتروفتومتر تولید انرژی تشعشعی می باشد. لامپ های تنگستنی محدوده طول موج گسترده ای را به صورت ممتد از خود منتشر می نمایند که این طول موج ها برای اندازه گیری در مناطق مختلف الکترمغناطیس و بخصوص در منطقه مرئی و فرابنفش استفاده می شود.
• سیستم کنترل ولتاژ: در این زوش طیف سنجی، باید شدت نور خروجی از لامپ ثابت باشد. چنانچه ولتاژ برق ورودی به دستگاه تغییر نماید، شدت نور لامپ نوشان پیدا میکند و باید تنظیم کننده ولتاژ در دستگاه نصب شود.
• مونوکروماتور: این بخش دستگاه طیف سنج، نور تولیدی توسط لامپ را به پرتوهای تک رنگ تبدیل می نماید. این عمل معمولا توسط  منشور یا سیستم گریتینگ اجرا خواهد شد. این فیلترهای مونوکروماتورشیشه های رنگی هستند که بخش وسیعی از پرتوها را جذب کرده و فقط طول موج های محدودی را از خود عبور خواهد داد.
• سیستم گریتینگ: این سیستم در مونوکروماتور، طیفی موازی یا خطی تولید می نماید. این سیستم از صفحه ای صیقل داده شده با شکاف هایی موازی در فاصله های نزدیک به یکدیگر ساخته شده است. با فرود نور به سیستم grating، طیف های بسیار ظریفی به ازاء هر یک از خطوط سیستم grating تشکیل می شود.
• سیستم منشوری: منشورهایی که در روش های اسپکتروفتومتری به کار رفته اند، شیشه هایی با لبه‌ های تیز و به شکل هرمی هستند که به علت تفاوت در ضریب شکست، باعث تجزیه نور خواهند شد.
• آشکار ساز: وظیفه آشکارساز دستگاه اسپکتروفتومتر، تبدیل انرژی نورانی به الکتریکی می باشد. این تبدیل متناسب با شدت نور فرودی به سطح حساس آن ها صورت می گیرد. فوتوسل های آشکارساز، ترکیبی از مواد حساس به نور هستند که به صورت لایه ای سطح خارجی آن ها پوشش داده شده اند.
• مفسر دستگاه اسپکتروفتومتر: این دستگاه کار تفسیر انرژی الکتریکی خروجی از آشکارساز و نمایش داده ها به شکل قابل درک برای کاربر می باشد. به طور معمول داده ها به شکل نموداری که شدت نور را برحسب میزان جذب نور نمایش می دهند، ارائه می شوند.

اسپکتروفتومتر را از نظر بازه اندازه گیری طول موج می توان به 4 دسته اصلی تقسیم کرد که عبارتند از:

اسپکتروفتومتر VIS (مرئی)

اسپکتروفتومتر UV-VIS (مرئی-فرابنفش)

اسپکتروفتومتر IR (مادون قرمز)

اسپکتروفتومتر DRS (Diffuse Reflectance Spectroscopy)

منبع: مقاله A Quick Look at Types of Spectrophotometers وب سایت linquip در تاریخ 28 مارس 2021

PH متر (ph Meter)

در آزمایش بر روی ترکیبات و محلول های یونی به منظور اندازه گیری میزان یون های هیدروژن (H) موجود در محلول ها، PH متر کاربرد دارد. بنابراین پی اچ متر از دیگر تجهیزات آزمایشگاهی پرکاربرد است که با نمایش اطلاعات عددی، بر حسب تعداد یون هیدروژن، اسیدی یا باز بودن محلول را مشخص می کند. نحوه عملکرد این دستگاه این طور است که با اندازه گیری پتانسیل الکتریکی (بین دو الکترود از نمونه) قادر به اندازه گیری یون H (هیدروژن) و در نهایت مشخص کردن اسیدی یا قلیایی بودن محلول می شود. البته در حال حاضر با تولید مدل های پیشرفته از ph متر همانند ph متر دیجیتالی، این دستگاه با کمک مدار الکترونیکی (تشکیل شده از یک الکترود شیشه ای و خارجی یا الکترود ترکیبی و ولت متر) برای اندازه گیری میزان ph مواد، استفاده می کند.

PH متر پرتابل برند ویژن آزما البرز

PH متر قلمی مدل AD11 برند ADWA

PH متر قلمی مدل AD14 برند ADWA

PH متر رو میزی میکرو برند ورقا تجهیز

PH متر پرتابل برند ویژن آزما البرز

هدایت سنج قلمی مدل AD32 برند ADWA

برای شروع کار باید دستگاه ph متر را در حالت اندازه گیری ph مواد قرار دهید. ممکن است دستگاه شما دارای قابلیت های دیگری هم باشد، بنابراین بهتر است حتما حواستان به این موضوع باشد. 

سپس لازم است تا پیش از استفاده از دستگاه ph متر، از نگهداری میله جستجوگر (پروب) در محلولی با ph=4 (محلول بافر* یا نگهدارنده) مطمئن شوید. زیرا که عدم انجام این کار باعث ایجاد خطا در اندازه گیری خواهد شد. در نظر داشته باشید که در صورت بروز این مشکل، لازم است تا به مدت دو ساعت میله را در آب مقطر و سپس درون محلول نگهدارنده قرار دهید. در نهایت پس از قرار دادن پروب یا همان اندیکاتور در آب مقطر و تکان دادن آن، با اعمال تنظیمات لازم بر روی ph متر، دستگاه برای اندازه گیری و محاسبه ph مواد آماده است.

*بافر (Buffer) محلولی است که از ترکیب یک اسید ضعیف و نمک آن به دست می آید. محلول بافر در برابر تغییرات pH و دما مقاوم است. بافر مخلوطی از ملکول های آزاد و متصل +H به منظور حفظ pH پایدار است.

منبع: مقاله pH Meter- Definition, Principle, Parts, Types, Uses وب سایت thebiologynotes در تاریخ 24 آگوست 2022

یخچال آزمایشگاهی (Lab Fridge)

یخچال ها و فریزرها در فضای آزمایشگاه از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. زیرا نگهداری اغلب  فرآورده های زیستی، اکثر داروها، مواد شیمیایی و آزمایشگاهی و نمونه ها باید در دمای پایین انجام شود. اما در ذخیره‌سازی این مواد در یخچال همیشه مشکلات متعددی از قبیل وجود آلودگی‌های بیولوژیک، انتشار سموم زیستی، باکتری‌ها در فرآورده‌های خونی، خطرهای شیمیایی اعم از آتش و انفجار و سموم شیمیایی وجود دارد. بنابراین طبیعتا نمی توان از یخچال های معمولی مانند نمونه های خانگی آن ها استفاده کرد و نیازمند یخچال های مخصوص آزمایشگاهی هستیم. 

انواع یخچال های آزمایشگاهی

در کل چهار نوع یخچال آزمایشگاهی داریم:

1. یخچال ضدحریق: همان طور که از نامشان پیداست، از این یخچال ها برای نگهداری مواد شیمیایی قابل اشتعال و سوزاننده استفاده می شود. در این نوع یخچال ها هیچ گونه قطعه الکتریکی ای وجود ندارد و همین موضوع ریسک آتش و انفجار به دلیل جرقه را به صفر می رساند. 
2. یخچال بانک خون: این یخچال ها باید دارای بخش های مختلف برای نگهداری سمپل ها یا نمونه های متفاوت باشد. همچنین باید دارای کنترل و مانیتورینگ دما نیز باشند. این گونه می توان به این یخچال ها در حفظ و نگهداری نمونه ها اعتماد کرد. 
3. یخچال معمولی آزمایشگاهی: صفحه نمایش دیجیتالی موجود بر روی این یخچال ها قابلیت کنترل و تنظیم دما را به ما می دهد. از این یخچال ها در نگهداری انواع زیادی از نمونه ها استفاده می شود. بنابراین باید دارای بخش بندی هایی با قابلیت راحت تمیز شدن و جابه جایی باشد. از این یخچال ها به دو منظور خنک کردن و نگهداری نمونه ها استفاده می شود. 
4. یخچال کروماتوگرافی: این یخچال ها از واجبات آزمایشات هستند. چرا؟ زیرا می توان دمای به خصوص و تنظیمات مناسب هر سمپل را با اطمینان کامل بر روی آن ها تنظیم کرد. این مدل یخچال ها را می توان مانند یک چمبر (محفظه) داخل یخچال های معمولی جایگذاری کرد. 

منبع: مقاله Laboratory Refrigerators Information وب سایت globalspec 

استانداردهای یخچال های آزمایشگاهی

جدار داخلی یخچال‌های آزمایشگاهی باید از ورق استیل ضد‌زنگ ساخته شده‌ باشد. زیرا این ماده در برابر خوردگی و زنگ‌ زدگی مقاومت بالایی دارد، همچنین از مقاومت حرارتی پایینی برخوردار است. ضمنا به علت داشتن سطحی صیقلی، نظافت آن نیز بسیار راحت است. یخچال‌های آزمایشگاهی باید دارای طبقات متعدد با ابعاد گوناگون باشند. این طبقات باید دارای استحکام قابل قبولی بوده تا مانع از واژگونی ظروف شوند. کنترل دما در یخچال‌های امروزی به صورت دیجیتال انجام می‌شود.

فریزر آزمایشگاهی (Lab Freezer)

یکی دیگر از تجهیزات سرمایشی آزمایشگاه ها فریز آزمایشگاهی است که در تمام آزمایشگاه های پژوهشی و صنعتی استفاده می شود. وظیفه این تجهیز مانند یخچال، نگهداری نمونه های آزمایشگاه در یک دمای خاص است. فریزر های آزمایشگاهی در محدود دمایی منفی 20، منفی 40 و منفی 70 درجه سانتی گراد ساخته می شوند. فریزر آزمایشگاهی محفظه ی کنترل شده ی دمایی جهت نگهداری مواد آزمایشگاهی خاص که نیاز به مراقبت بیشتری جهت نگهداری دارند می باشد. این دستگاه دارای دیتالاگر آنلاین و مجهز به smart control است و در صورت بروز هرگونه اتفاق کاربر یا اپراتور آزمایشگاه را از طریق تلفن یا SMS مطلع می سازد.

منبع: مقاله LABORATORY FREEZERS وب سایت news-medical

هود آزمایشگاهی (Fume Hood)

هود آزمایشگاهی یا هود آزمایشگاهی شیمیایی یک دستگاه تهویه ی محلی است که برای این طراحی شده است که در اپراتور آزمایشگاه را در برابر بخارها، غبارها و دودهای سمی و ذرات سمی حفاظت کند و این کار را با در بر گرفتن و خارج کردن آن ها انجام می دهد. این هودها به نوعی طراحی شده اند که به یک سیستم خروجی متصل شوند که هوا را از اتاق کشیده و به بیرون منتقل کنند. از این هودها معمولا در آزمایشگاه هایی استفاده می شود که در آن ها مواد شیمیایی سمی در طول آزمایش، تحقیق، آموزش و هم چنین کاربردهای صنعتی، آزاد می شوند. هود های آزمایشگاهی انواع مختلفی دارند و از دستگاه های بسیار ضروری و حائز اهمیت در آزمایشگاه به شمار می آیند.

منبع: مقاله Fume Hoods: Use, Inspection and Maintenance وب سایت ehs.washington.edu 

انواع هودهای آزمایشگاهی

هودها را می توان به پنج دسته مختلف تقسیم کرد.

1.هود شیمیایی

 هود شیمیایی دارای محفظه ای برای انجام آزمایشات، فن جهت مکش هوا، پنجره، ضربه گیر و کابینتی برای نگهداری مواد شیمیایی است . از این دستگاه برای مکش دود و بخارات حاصل از آزمایش ها، احتراق مواد شیمیایی و انتقال این بخارها به بیرون از فضای آزمایشگاه استفاده می شود. هود های شمیایی، هوای آلوده را به سمت سیستم تخلیه مرکزی، هدایت و آن را به بیرون انتقال می ‌دهند. این دستگاه با انتقال بخارات سمی حاصل از فعل و انفعالات شیمیایی از بروز سرطان و بیماری های تنفسی جلوگیری می کند.

2.هود لامینار یامیکروبی

 هود لامینار به هود میکروبی نیز معروف است. این نوع هود نمونه های آزمایشگاهی درون محفظه نگهداری و یا محیط آزمایشگاه را از ذرات آلوده، گرد و خاک و میکروب ها محافظت می کند. همچنین برای کشت بافت، سلول، تومور و نمونه های میکرو بیولوژیکی از این نوع هود استفاده می شود. هودهای لامینار به 3 کلاس متفاوت تقسیم بندی می شوند.

• کلاس 1: هود لامینار کلاس 2 از لحاظ طراحی مشابه هود شیمیایی بوده و از دیگر انواع هود ساده تر است . از این دستگاه برای محافظت محیط و اپراتور های آزمایشگاه استفاده می شود . عیب این نوع هود این است که توانایی محافظت نمونه های کار در برابر آلودگی را ندارد.

• کلاس 2: هود لامینار کلاس 2 ، محیط آزمایشگاه ، اپراتور ها و نمونه های آزمایشگاهی را در برابر آلودگی های خطرناک محافظت می کند . به همین دلیل برای محافظت از مواد بالقوه خطرناک از این نوع هود استفاده می شود.
• کلاس 3: هود لامینار کلاس 3 ، بالاترین سطح ایمنی را ایجاد می کند. این دستگاه باعث ایجاد یک محیط غیرقابل نفوذ برای هوای آلوده، مواد عفونی و عوامل بیماری زای انسانی می شود. از این رو، این نوع هود لامینار بیشترین کارایی را در آزمایشگاه ها دارد.

3.هود کانوپی

این نوع هود را روی دیوار یا سقف آزمایشگاه نصب کرده و عملیات شیمیایی را در فضای زیر هود انجام می دهند. به این ترتیب، به صورت مستقیم و پیوسته آلودگی های ایجاد شده طی فرایندهای شیمیایی را از محیط آزمایشگاه خارج می کند. هود کانوپی دارای یک فن است که روی هود قابل نصب نیست و در فضایی خارج از آزمایشگاه گذاشته می شود.

4.هود بازویی

هود بازویی با نام هود مفصلی نیز شناخته می شود. این نوع هود را با استفاده از بازوها و مفصل های تعبیه شده می توان تا متراژ معینی در فضای آزمایشگاه جابجا کرد.

5.هود پاتولوژی

هود پاتولوژی یکی از انواع هودها است که در آزمایش های پاتولوژی، دامپزشکی، پزشکی قانونی، سلول ها و بافت های سرطانی، سلولی و مولکولی و … مورد استفاده قرار می گیرد. در داخل هود پاتولوژی به منظور ضد عفونی کردن فضای داخل، لامپ UV تعبیه شده است و از فیلترهایی مانند فیلتر های هپا و اولپا به منظور تهویه دستگاه استفاده می شود.

هود شیمی برند بهسان

هود آزمایشگاهی ۲۱۰*۷۰*۱۲۰ سانتی متر برند شیماز

هود لامینار کلاس 1 برند نور صنعت تجهیز فردوس

هود میکروبی ورک استیشن PCR برند نور صنعت تجهیز فردوس

هود میکروبی کلاس 2 برند نور صنعت تجهیز فردوس

هود شیمیایی آزمایشگاهی برند هستاران طب

هود لامینار کلاس دو (ll) برند بهسان

هود آزمایشگاهی 100*70*210 سانتی متر برند شیماز

ترازوی آزمایشگاهی

نمونه‌های آزمایشگاهی چه جامد و چه مایع، اغلب قبل از استفاده وزن می‌شوند، زیرا بعضی از آزمایشات به مقدار دقیقی از مواد احتیاج دارند. امروزه با روی کار آمدن ترازوهای دیجیتال در آزمایشگاه‌ها، روند وزن کشی به مراتب آسان‌تر از قبل شده است زیرا ترازوهای دیجیتال آزمایشگاهی طرز کار ساده‌ تری دارند و کاربر برای استفاده از آن‌ ها راه سختی را پیش رو ندارد. بسته به دقت آزمایش، ترازوهای آزمایشگاهی نیز با دقت‌های مختلف و در انواع گوناگونی ساخته می‌شوند.

 انواع ترازوهای آزمایشگاهی

ترازوها برای موقعیت های مختلف و وزن های متفاوتی تولید می شوند و انواع آن ها عبارتند از:

ترازو مدل HR200 برند ای اند دی

ترازو مدل HT3000 برند ای اند دی

ترازو مدل HR-150AZ برند ای اند دی

ترازو مدل HT120 برند ای اند دی

ترازوی مدل HT500 برند ای اند دی

ترازوی دیجیتال آزمایشگاهی با دقت 0.001 گرم شیماز

ترازوی دیجیتال آزمایشگاهی با دقت 0.01 گرم شیماز

ترازوی آنالیتیکال (Analytical)

 ترازوهای آنالیتیکال یا تحلیلی جزو ابزارهای حساس و پرکاربرد آزمایشگاهی هستند که برای اندازه‌گیری دقیق جرم نمونه‌ های آزمایشگاهی (اغلب مقادیر کمتر از میلی‌گرم) طراحی شده‌ اند. این ترازوها دارای محفظه وزن کشی هستند. این ویژگی کمک می‌ کند تا هنگام وزن کردن مقادیر بسیار کوچک، نمونه تحت تاثیر جریان هوا قرار نگیرد. همچنین حباب تراز موجود روی ترازو به کاربر کمک می‌ کند تا پیش از شروع کار از تراز بودن ترازو اطمینان حاصل کند.

چه عواملی بر عملکرد ترازوهای آنالیتیکال تاثیر می‌گذارند؟

این ترازوها به دلیل این که تحت شرایط محیطی قرار دارند عوامل زیادی ممکن است بر روی دقت اندازه گیری آن ها اثر بگذارد. اما چه عواملی؟

• دما: اولین پارامتر موثر بر عملکرد ترازوهای آنالیتیکال دما است. کوچکترین تغییر در دمای محیطی که ترازو در آن قرار دارد، می‌تواند باعث بروز خطاهای محسوسی در وزن کشی شود. به طور مثال، اگر دمای محیط بالا باشد، تبخیر رخ داده و ممکن است از وزن نمونه کاسته شود. در نتیجه وزن کشی به درستی انجام نخواهد شد.
• لرزش و ارتعاشات: ارتعاشات یا لرزش های ناشی از یخچال و فریزر، سیستم‌های تهویه و سایر تجهیزات در آزمایشگاه می‌تواند بر دقت ترازوی تحلیلی تأثیر بگذارد. ارتعاش سبب می‌شود تا عدد نشان داده شده به درستی ثابت نشود و مدام تغییر کند. در نتیجه قادر به خواندن عدد صحیح نخواهیم بود. همچنین از آن جا که اندازه نمونه‌ ی ما بسیار کوچک است، کمترین میزان لرزش می‌ تواند باعث جابه‌ جا شدن نمونه در ظرف و چسبیدن مقداری از آن به دیواره ظروف شود. در نتیجه وزن درست آن اندازه گیری نخواهد شد.  همچنین از تکیه دادن روی میزی که ترازو روی آن قرار دارد خودداری کنید زیرا هرگونه لرزش در میز، باعث ارتعاش شده و ‌ممکن است در دقت ترازو اختلال ایجاد کند.
• واکنش های شیمیایی: نمونه‌ های آزمایشگاهی ممکن است به تغییرات محیطی از جمله تغییر دما بسیار حساس باشند. به طور مثال اگر فسفر سفید در معرض هوا قرار بگیرد، شعله‌ور می شود. این موضوع نه تنها می‌ تواند برای شما به عنوان کاربر خطر ایجاد کند، بلکه باعث از بین رفتن بخشی از نمونه و بروز خطا در نتایج وزن کشی می‌ شود.
• جریان هوا: همان طور که ارتعاش و تغییر در دما بر روی دقت وزن کشی تاثیر می‌گذارند، تغییر جریان هوا که ناشی از فن‌های سقفی، تهویه هوا و در و پنجره‌ی باز است نیز می‌تواند باعث بروز خطای اندازه‌ گیری شود.
• خطای کاربر: در اغلب موارد، خطای وزن کشی، نتیجه‌ی خطای کاربر است. به طور مثال، ممکن است اپراتور به طور تصادفی نمونه‌ای را روی میز بگذارد و آن را در معرض واکنش با عناصر جوی قرار دهد و یا کالیبره نبودن ترازو را نادیده بگیرد.
• میدان مغناطیسی: در برخی ترازوها از آهن ربا به عنوان بخشی از سیستم وزن کشی استفاده شده است. بنابراین، قرار دادن ترازو در نزدیکی تجهیزات مغناطیسی باعث بروز خطا در وزن کشی می شود.

منبع: مقاله Factors Affecting Analytical Balances وب سایت scalesu در تاریخ 28 ژانویه 2020

ترازوی دقیق (Precision)

ترازوهای دقیق اغلب تحت تاثیر شرایط محیطی قرار نمی‌گیرند و از قیمت پایین‌ تری نسبت به ترازوهای تحلیلی برخوردار هستند. اما دقت ترازوی دقیق، نسبت به ترازوهای تحلیلی کمتر است. به همین دلیل اغلب برای وزن کشی حجم‌های بسیار کوچک نمونه، مورد استفاده قرار نمی‌ گیرند.

ترازوی دو کفه ای آزمایشگاهی

ترازوی دو کفه ای آزمایشگاهی برای وزن و اندازه گیری های مقایسه ای بسیار مناسب است.

ترازو آزمایشگاهی یک کفه ای

 این مدل از ترازوی آزمایشگاهی همانند ترازو پیشرفته الکتریکی و ساده فنری، از یک کفه تشکیل شده است که همواره برای وزن کردن های مستقیم و مقایسه ای مورد استفاده قرار می گیرند.

ترازوی سه صفر آزمایشگاهی

 ترازوی سه صفر آزمایشگاهی یک ترازوی محفظه دار دقیق است که برای وزن کردن و اندازه گیری مواد گرمی و سبک به کار می رود.

ترازو آزمایشگاهی رطوبتی

 ترازو آزمایشگاهی رطوبتی نیز به جهت آنالیز و اندازه گیری دقیق نمونه ها (با محتوای رطوبت و وزن خشک) برای استفاده در آزمایشگاه های صنعتی و شیمی مناسب است. نحوه کار این ترازو به این صوت است که نمونه اولیه را وزن می‌ کند. سپس درب ترازو بسته شده و با فشردن دکمه شروع نمونه خشک می‌ شود. در همین حین، ترازو به طور دوره‌ای نمونه را وزن کرده و وقتی آزمایش به پایان رسید، رطوبت نمونه اولیه به طور خودکار محاسبه خواهد شد.

ترازو آزمایشگاهی پرتابل

 این مدل از ترازو نیز مناسب برای اندازه گیری دقیق نمونه ها با وزن خشک بکار می رود. همچنین این ترازو برای اندازه گیری نمونه تا وزن 12 هزار گرم نیز استفاده می شود.

منبع: مقاله Types of Laboratory Scales وب سایت arlynscales / مقاله ?Just What Is A Laboratory Balance وب سایت thelabworldgroup

کلام آخر

یک آزمایشگاه با تمام تجهیزات و ابزار درون خودش معنا پیدا می کند. تجهیزاتی که در این مقاله به بررسی و توضیحشان پرداختیم از جمله ترازو، دستگاه سانتریفیوژ، میکوسکوپ، یخچال و فریزر آزمایشگاهی و ...، گوشه ای از وسایل مورد نیاز در آزمایشگاه هستند. عدم وجود هر یک از این وسایل می تواند در کیفیت و انجام کار کل آزمایشگاه خلل ایجاد کند. برای مطالعه کامل در مورد تجهیزات آزمایشگاهی در بخش دوم این مقاله در آکادمی یونیت با ما همراه باشید.